Stekken is een van de eenvoudigste en meest effectieve methoden om kamerplanten te vermeerderen. Als je het goed leert, kun je gemakkelijk nieuwe plantjes krijgen, niet alleen van de planten die je al thuis hebt, maar ook van die je buiten of bij vrienden tegenkomt. Op deze manier kun je niet alleen je plantenverzameling uitbreiden, maar ook geld besparen. Dit artikel laat je stap voor stap zien hoe je dat doet.
1. De juiste plantensoort kiezen
Niet alle kamerplanten kunnen door stekken vermeerderd worden. Meestal worden de volgende planten op deze manier vermeerderd:
- Goudrank (Epipremnum aureum) – Een snelgroeiende klimplant die gemakkelijk wortel schiet in water en in substraat. Ideaal voor beginners.
- Vijgenboom (Ficus elastica, Ficus benjamina) – Populair vanwege de decoratieve bladeren. Wortelt het beste in substraat; het is aan te raden om de stekken eerst te laten drogen zodat het sap niet lekt.
- Sansevieria (Tongen van schoonmoeder) – Vermeerdert gemakkelijk via bladstekken. Je steekt een stuk blad in het substraat en binnen enkele weken groeit er een nieuwe plant.
- Dracaena’s (Dracaena spp.) – Wortelen goed in zowel water als aarde. Stekken kun je nemen van de top of van stengelstukken.
- Viooltjes (Saintpaulia) – Vermeerderen zich via bladstekken. Steek een blad in vochtig substraat en na een paar weken verschijnen er nieuwe plantjes.
- Syngonium – Wortelt makkelijk in water en vormt snel nieuwe scheuten. Regelmatig snoeien bevordert een dichtere groei.
- Tradescantia – Wortelt zeer makkelijk in water en substraat. Groeit snel en vertakt goed.
Planten die meestal niet (of moeilijker) te stekken zijn:
- Palmen – De meeste palmsoorten kunnen alleen worden vermeerderd door zaaien of het scheuren van kluiten, omdat ze geen zijscheuten hebben die geschikt zijn voor stekken.
- Orchideeën (Phalaenopsis, Dendrobium, enz.) – Deze planten worden voornamelijk vermeerderd door deling of via uitlopers (keiki). Stekken is meestal niet effectief.
- Yucca – Hoewel vermeerdering met stengelstekken mogelijk is, is het wortelproces traag en vaak onsuccesvol.
- Zamioculcas (Zamioculcas zamiifolia) – Deze plant kan worden vermeerderd met bladstekken, maar het duurt maanden en het slagingspercentage is laag.
- Cactussen en vetplanten – Sommige soorten kunnen worden gestekt, maar ze vereisen speciale omstandigheden, zoals het laten drogen van de stek vóór het planten. Dat kan lastig zijn voor beginners.
2. De juiste tijd om te stekken
De beste tijd om kamerplanten te stekken is in de lente en zomer, wanneer ze actief groeien en voldoende energie hebben om wortels te vormen. De omstandigheden zijn dan optimaal: hogere temperaturen, langer daglicht en gunstige luchtvochtigheid.
In de winter is de kans op succes kleiner omdat planten in rust zijn. Hun metabolisme vertraagt en ook hun vermogen om wortels te vormen. Als je toch in de winter wilt stekken, zorg dan voor voldoende licht (bijvoorbeeld met groeilampen) en houd de temperatuur stabiel rond de 20 °C.
3. Hoe neem je een goede stek
- Kies een gezonde moederplant – stevig, zonder ziektes of plagen.
- Gebruik een scherp, schoon mes of schaar. Desinfecteer het gereedschap met alcohol of kokend water.
- Snijd een stek van 5–15 cm lang. Grotere stekken zijn niet effectief; ze verbruiken te veel energie. De stek moet minstens één knoop en één of twee bladeren hebben.
- Verwijder de onderste bladeren. Laat geen blad onder water of aarde zitten – dat kan gaan rotten.
4. Stekken laten wortelen
Er zijn meerdere manieren om stekken te laten wortelen. Persoonlijk heb ik goede resultaten gehad met water, maar ook met veenmos (sphagnum) of boomvarenvezel (tree fern).
Wortelen in water
- Knip een gezonde stengel af met luchtwortel en een paar centimeter stengel.
- Zet deze in een glas met afgekoeld of gefilterd water. Ververs het water om de paar dagen om bacteriegroei te voorkomen.
- Plaats de stek op een lichte plek zonder direct zonlicht, bij stabiele temperatuur.
- Zodra de wortels ongeveer 5 cm lang zijn, kun je de stek overplanten in aarde.
Wortelen in perliet
- Perliet is een uitstekend materiaal om in te wortelen, omdat het vocht goed vasthoudt en tegelijkertijd voldoende luchtigheid biedt.
- Plaats de stek in vochtig perliet en zorg voor een hoge luchtvochtigheid, bijvoorbeeld door het af te dekken met doorzichtige folie.
- Houd het medium vochtig, maar voorkom dat het te nat wordt.
- Zodra zich voldoende wortels hebben gevormd, kan de plant worden overgeplant in normale potgrond.
Wortelen direct in potgrond
- Gebruik een luchtig, goed doorlatend substraat, bijvoorbeeld een mengsel van turf, perliet en pijnboomschors.
- Steek de stek in licht vochtige aarde en zet hem op een lichte plek zonder direct zonlicht.
- Zorg voor een hoge luchtvochtigheid, bijvoorbeeld met een plastic kap of door hem in een minikas te plaatsen.
- Houd de grond gelijkmatig vochtig, maar niet nat om wortelrot te voorkomen.
- Na een paar weken zouden de eerste wortels moeten verschijnen.
- Toch raden we deze methode niet aan.
Wortelen in boomvaren (Tree Fern)
Boomvaren, vaak verkrijgbaar in de vorm van vezels of platen, is een uitstekend materiaal voor het stekken van epifytische planten en sommige aroids. De belangrijkste voordelen zijn de hoge luchtigheid, die zorgt voor voldoende zuurstof bij de wortels en zo het risico op rot vermindert. Daarnaast houdt het goed vocht vast, wat ideale omstandigheden creëert voor planten die een constant vochtige omgeving nodig hebben zonder dat het te nat wordt.
Gebruik van boomvaren:
- Maak de boomvarenvezels of -plaat vochtig.
- Plaats de stek zo, dat hij goed contact maakt met de boomvaren.
- Zet de stek vast met een touwtje of tape, zodat hij stabiel blijft.
- Zorg voor een hoge luchtvochtigheid en controleer regelmatig of het materiaal vochtig genoeg is.
- Zodra er wortels verschijnen, kan de plant worden overgeplant in een geschikt substraat.
Wortelen in veenmos (Sphagnum)
Veenmos is een populair materiaal voor het stekken van planten die een hoge luchtvochtigheid nodig hebben, zoals aroids of vleesetende planten. Het houdt uitzonderlijk goed vocht vast, heeft antibacteriële eigenschappen die het risico op schimmel en rot verminderen, en is licht en flexibel, zodat het zich makkelijk aanpast aan de vorm van het wortelstelsel.
Gebruik van veenmos:
- Laat het veenmos volledig vollopen met water en knijp het daarna voorzichtig uit, zodat het vochtig maar niet drijfnat is.
- Wikkel de stek voorzichtig in veenmos of plaats hem in een pot gevuld met vochtig veenmos.
- Zet de plant op een lichte plek met een hoge luchtvochtigheid.
- Zorg voor regelmatige bevochtiging zonder het materiaal te laten verdrinken.
- Zodra er voldoende wortels zijn gevormd, kan de plant worden overgeplant in een geschikt substraat.
5. Verzorging van gewortelde stekken
- Zorg na het overplanten in het substraat voor voldoende licht, maar vermijd direct zonlicht.
- Houd het substraat licht vochtig, maar geef niet te veel water.
- Bemest regelmatig met een verdunde mestoplossing (1× per 2–4 weken) die de ontwikkeling van het wortelstelsel ondersteunt.
- Houd de plant in de gaten en verwijder vergeelde of beschadigde bladeren.
💡 Tip aan het eind:
Als je op zoek bent naar een betrouwbare steun voor je stekken, is de XS mosstok een ideale keuze. Deze compacte veenmossteun is ontworpen voor eenvoudige beworteling en biedt effectieve ondersteuning voor jonge planten zoals philodendrons, monstera’s of pothos. Dankzij de mogelijkheid om te stapelen past hij zich aan jouw behoeften aan en biedt hij stekken ideale omstandigheden voor groei en sterke wortels. Dankzij de grote openingen voor de wortels kan de plant later eenvoudig worden overgezet naar een grotere mosstok, zonder de wortels te beschadigen.
Stekken is een geweldige manier om je favoriete planten te vermeerderen, geld te besparen op nieuwe exemplaren en plezier te beleven aan je kweekresultaten. Volg gewoon de juiste stappen – zorg voor vocht, licht en geduld – en je zult al snel nieuwe groei zien.
💡 Tip aan het eind 2:
Als je de kans op beworteling nog verder wilt vergroten, is het goed om de stek voor het planten in een wortelhormoon te dompelen.
